ဟံသာ၀တီ ရွမ္းသူပုန္တို႔ကို ႏွိမ္ႏွင္းျခင္း
မင္းတရားၾကီး ဇင္းမယ္သို႔ခ်ီစဥ္ ဟံသာ၀တီေနျပည္ေတာ္၀န္းက်င္တြင္
အကြက္ခ်ကာေနထိုင္ေစသည့္ ရွမ္းတို႔သည္ အၾကီးအကဲတစ္ဦးကိုတင္ေျမွာက္ကာ
"ဗညားက်န္းေထာ" ဘြဲ႔ေပးျပီး ပုန္ကန္ေတာ့သည္။အငအားစုစုေပါင္း ၃၀၀၀၀
ေက်ာ္မွ်ရွိသည္ဟုဆိုသည္။ ဟံသာ၀တီျမိဳ႕ေစာင့္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဗညားအိႏၷ၊ဗညားပရံ၊
တရဖ်ား၊တာေနာ၊ဘယသၾကၤန္တို႔လည္း မည္သို႔စီမံရမည္ကို မသိသျဖင့္ အင္း၀မွ
ဖမ္းဆီးလာကာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ထားသည့္ နန္းက်ဘုရင္ နရပတိစည္သူကိုတိုင္ပင္ၾကသည္။
နရပတိစည္သူလည္း သစၥာခံကာ ဦးစီး၍တုိက္ရန္သေဘာတူေလျပီးတိုက္ရာ
ရွမ္းတို႔တပ္ပ်က္ကာဒလသို႔ ဆုတ္ေျပးသည္။
မင္းတရားၾကီးထိုသတင္းကိုၾကားလွ်င္ ဟံသာ၀တီသို႔ အျမန္ျပန္လာျပီး ျမိဳ႕တြင္းသို႔ျပင္မ၀င္ပဲ
သူပုန္တို႔ရွိရာ ဒလသို႔သြားေရာက္ႏွိမ္ႏွင္းေတာ့သည္။ ႏိုင္လွ်င္ ရွိရွိသမွ်ေသာသူပုန္ ၇၀၀၀
ေက်ာ္အား ဖမ္းေခၚလာျပီး ေနျပည္ေတာ္ေရာက္ေသာ္ စပ္ၾကီးမ်ားျဖင့္ေလွာင္ထားျပီး
မီးတိုက္သတ္ေစေသာ္လည္း သံဃာေတာ္မ်ားေတာင္းပန္သျဖင့္ အၾကီးအမႈး ၇၀ေက်ာ္ကိုသာ
သတ္ေစသည္။ ထိုကိစၥေပၚေပါက္ျပီးေနာက္တြင္ မင္းတရားၾကီးသည္ လံုျခံဳေရးအတြက္ လက္ရွိ
ေနျပည္ေတာ္ကို စြန္႔ျပီး နန္းသစ္တည္ရန္ ဆံုးျဖတ္ေလသည္။
အကြက္ခ်ကာေနထိုင္ေစသည့္ ရွမ္းတို႔သည္ အၾကီးအကဲတစ္ဦးကိုတင္ေျမွာက္ကာ
"ဗညားက်န္းေထာ" ဘြဲ႔ေပးျပီး ပုန္ကန္ေတာ့သည္။အငအားစုစုေပါင္း ၃၀၀၀၀
ေက်ာ္မွ်ရွိသည္ဟုဆိုသည္။ ဟံသာ၀တီျမိဳ႕ေစာင့္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဗညားအိႏၷ၊ဗညားပရံ၊
တရဖ်ား၊တာေနာ၊ဘယသၾကၤန္တို႔လည္း မည္သို႔စီမံရမည္ကို မသိသျဖင့္ အင္း၀မွ
ဖမ္းဆီးလာကာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ထားသည့္ နန္းက်ဘုရင္ နရပတိစည္သူကိုတိုင္ပင္ၾကသည္။
နရပတိစည္သူလည္း သစၥာခံကာ ဦးစီး၍တုိက္ရန္သေဘာတူေလျပီးတိုက္ရာ
ရွမ္းတို႔တပ္ပ်က္ကာဒလသို႔ ဆုတ္ေျပးသည္။
မင္းတရားၾကီးထိုသတင္းကိုၾကားလွ်င္ ဟံသာ၀တီသို႔ အျမန္ျပန္လာျပီး ျမိဳ႕တြင္းသို႔ျပင္မ၀င္ပဲ
သူပုန္တို႔ရွိရာ ဒလသို႔သြားေရာက္ႏွိမ္ႏွင္းေတာ့သည္။ ႏိုင္လွ်င္ ရွိရွိသမွ်ေသာသူပုန္ ၇၀၀၀
ေက်ာ္အား ဖမ္းေခၚလာျပီး ေနျပည္ေတာ္ေရာက္ေသာ္ စပ္ၾကီးမ်ားျဖင့္ေလွာင္ထားျပီး
မီးတိုက္သတ္ေစေသာ္လည္း သံဃာေတာ္မ်ားေတာင္းပန္သျဖင့္ အၾကီးအမႈး ၇၀ေက်ာ္ကိုသာ
သတ္ေစသည္။ ထိုကိစၥေပၚေပါက္ျပီးေနာက္တြင္ မင္းတရားၾကီးသည္ လံုျခံဳေရးအတြက္ လက္ရွိ
ေနျပည္ေတာ္ကို စြန္႔ျပီး နန္းသစ္တည္ရန္ ဆံုးျဖတ္ေလသည္။
ယိုးဒယား-၂(၁၅၆၉)
ယိုးဒယားအား ပမထအၾကိမ္ ေအာင္ျမင္ျပီး ၅ ႏွစ္အၾကာ သကၠရာဇ္ ၉၃၀(ေအဒီ၁၉၆၈)တြင္
ဒုတိယအၾကိမ္ခ်ီတက္ရန္ အေၾကာင္းဖန္လာသည္။နန္းက် ယိုးဒယားမင္းသည္
ရဟန္းခံျပီးေနာက္ ဘုရားဖူးရန္ဟုအေၾကာင္းျပျပီး ယိုးဒယားသို႔ျပန္သြားကာ သားျဖစ္သူ
ျဗမဟိန္ ႏွင့္ပူးေပါင္းျပီး ပုန္ကန္ေတာ့သည္။ထိုသတင္းကို
ပိႆေလာက္စားၾသယားပိႆေလာက္ (ယိုးဒယားဘုရင္၏ ေယာက္ဖ)ကလာေရာက္
သတင္းပို႕လာေသာေၾကာင့္ ဗညားေလာ၊ဗညားက်န္း၊ဗညားပရံတို႔အား စစ္တပ္ၾကီးဖြဲ႔ကာ
ယိုးဒယားသို႔ခ်ီေစသည္။ပိႆေလာက္မွေရာက္လာေသာ ၾသယားအား
ေစာ္ဘြားေသာင္က်ည္ဘြဲ႔ျဖင့္ ထီးျဖဴမကိုဋ္ကိုပါေပးသည္။ပိႆေလာက္ကို တပ္မ်ားေခၚျပီး
အခိုင္အလံုေနေစသည္။ထိုအခါ ယိုးဒယားမင္း သည္ လင္ဇင္းမင္းကို ပါေခၚျပီး
ပိႆေလာက္ကိုလာေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။သို႔ေသာ္ အခုအခံေကာင္းလွသျဖင့္ ျမိဳ႔ကို
က်ေအာင္မတိုက္ႏိုင္ပဲရံေနရသည္။
ဒုတိယအၾကိမ္ခ်ီတက္ရန္ အေၾကာင္းဖန္လာသည္။နန္းက် ယိုးဒယားမင္းသည္
ရဟန္းခံျပီးေနာက္ ဘုရားဖူးရန္ဟုအေၾကာင္းျပျပီး ယိုးဒယားသို႔ျပန္သြားကာ သားျဖစ္သူ
ျဗမဟိန္ ႏွင့္ပူးေပါင္းျပီး ပုန္ကန္ေတာ့သည္။ထိုသတင္းကို
ပိႆေလာက္စားၾသယားပိႆေလာက္ (ယိုးဒယားဘုရင္၏ ေယာက္ဖ)ကလာေရာက္
သတင္းပို႕လာေသာေၾကာင့္ ဗညားေလာ၊ဗညားက်န္း၊ဗညားပရံတို႔အား စစ္တပ္ၾကီးဖြဲ႔ကာ
ယိုးဒယားသို႔ခ်ီေစသည္။ပိႆေလာက္မွေရာက္လာေသာ ၾသယားအား
ေစာ္ဘြားေသာင္က်ည္ဘြဲ႔ျဖင့္ ထီးျဖဴမကိုဋ္ကိုပါေပးသည္။ပိႆေလာက္ကို တပ္မ်ားေခၚျပီး
အခိုင္အလံုေနေစသည္။ထိုအခါ ယိုးဒယားမင္း သည္ လင္ဇင္းမင္းကို ပါေခၚျပီး
ပိႆေလာက္ကိုလာေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။သို႔ေသာ္ အခုအခံေကာင္းလွသျဖင့္ ျမိဳ႔ကို
က်ေအာင္မတိုက္ႏိုင္ပဲရံေနရသည္။
မိုးကာလလြန္လွ်င္ မင္းတရားၾကီကိုယ္တိုင္ စစ္တပ္ၾကီးျဖင့္ခ်ီလာေတာ့သည္။
အင္အားစုစုေပါင္းမွာတပ္ေပါင္း၅၉ တပ္၊စစ္သည္ ၉၀၂၈၀၀ရွိသည္။
ပိႆေလာက္ေရာက္ေအာင္အလ်င္သြားျပီးမွ အယုဒၶယသို႔ခ်ီသည္။ေရာက္လွ်င္
ျမိဳ႕ကိုေလးဖက္ေလးတန္မွတိုက္သည္။စစ္ပြဲမွာျပင္းထန္လွသျဖင့္ ျမန္မာစစ္သည္တို႔မွာ
အေလာင္းကိုပင္အကာအကြယ္ယူ၍တိုက္ရသည္ဟုဆိုသည္။ တာ၀န္ေပါ့ေလ်ာ့သျဖင့္
တပ္တြင္းကို မီးတိုက္ခံရေသာေၾကာင့္ စစ္ေဆးျပီးအျပစ္ရွိသည့္ ဗညားစက္နွင့္ေစာတိုင္ခံတို႔ကို
ကြပ္မ်က္သည္။ထိုသို႔ ျမိဳ႕ကိုရံစဥ္အတြင္းတါင္ နန္းက်ရဟန္းလူထြက္ ယိုးဒယားဘုရင္
ျဗသာဓိရာဇာ္ လြန္သည္။မသၤျဂိဳလ္ႏိုင္သျဖင့္ ျပဒါးသြပ္ကာ အေလာင္းကိုထားရသည္။
ယိုးဒယားဘုရင္ငယ္ ကအညံ့ခံမည့္အေၾကာင္း အေရးဆိုလာေသာ္လည္း မင္းတရားၾကီးက
လက္မခံေပ။အယုဒၶယျမိဳ႕တိုက္ပြဲတြင္ အေသခံတပ္သားမ်ားျဖင့္တိုက္သည့္တိုင္ ရဲမက္ ၁၀၀၀၀
ေက်ာ္က်သည္။ေနာက္ဆံုးတြင္ မင္းတရားၾကီးလည္း အၾကံျဖင့္ ပထမအၾကိမ္
ယိုးဒယားတိုက္စဥ္က ဖမ္းေခၚလာသည့္ ယိုးဒယားအမတ္ၾကီး ေၾသာက္ျဗစကၠိ ကိုသစၥာေပးျပီး
ျမိဳ႕တြင္းသို႔၀င္ေစကာ အခ်ိန္းအခ်က္ေပး၍ ျမိဳ႕တံခါးကိုဖြင့္ေစသည္။သို႔ျဖင့္
တိုက္၍မက်ႏိုင္ေသာျမိဳ႕ ဟုေၾကာ္ၾကားလွသည့္ အယုဒၶယပူရ သည္
ဘုရင့္ေနာင္လက္သို႔က်ဆင္းရေတာ့သည္။အမတ္ၾကီး ေၾသာက္ျဗစကၠိကို ဂတိအတိုင္း
ပိႆေလာက္ကိုစားရန္ေပးေသာ္လည္း အမတ္ၾကီးက ျငင္းဆန္သျဖင့္ ဗညား ဘြဲ႔ေပးကာ
ဒဂံုကိုစားေစသည္။ ယိုးဒယားဘုရင္အျဖစ္ သစၥာခံ ပိႆေလာက္စားအား
ၾသယားဓမၼရာဇာ(မဟာဓမၼရာဇာ)ဘြဲ႕ျဖင့္ တင္ေျမွာက္သည္။ ၾသယားဓမၼရာဇာ၏ သား
နာေရစြမ္(ေနာင္တြင္ ျဗနရာဇ္) အား ဟံသာ၀တီသုိ႔ေခၚကာ မိမိေသြးသားရင္းခ်ာကဲ့သို႔
ေျမွာက္စားသည္။
အင္အားစုစုေပါင္းမွာတပ္ေပါင္း၅၉ တပ္၊စစ္သည္ ၉၀၂၈၀၀ရွိသည္။
ပိႆေလာက္ေရာက္ေအာင္အလ်င္သြားျပီးမွ အယုဒၶယသို႔ခ်ီသည္။ေရာက္လွ်င္
ျမိဳ႕ကိုေလးဖက္ေလးတန္မွတိုက္သည္။စစ္ပြဲမွာျပင္းထန္လွသျဖင့္ ျမန္မာစစ္သည္တို႔မွာ
အေလာင္းကိုပင္အကာအကြယ္ယူ၍တိုက္ရသည္ဟုဆိုသည္။ တာ၀န္ေပါ့ေလ်ာ့သျဖင့္
တပ္တြင္းကို မီးတိုက္ခံရေသာေၾကာင့္ စစ္ေဆးျပီးအျပစ္ရွိသည့္ ဗညားစက္နွင့္ေစာတိုင္ခံတို႔ကို
ကြပ္မ်က္သည္။ထိုသို႔ ျမိဳ႕ကိုရံစဥ္အတြင္းတါင္ နန္းက်ရဟန္းလူထြက္ ယိုးဒယားဘုရင္
ျဗသာဓိရာဇာ္ လြန္သည္။မသၤျဂိဳလ္ႏိုင္သျဖင့္ ျပဒါးသြပ္ကာ အေလာင္းကိုထားရသည္။
ယိုးဒယားဘုရင္ငယ္ ကအညံ့ခံမည့္အေၾကာင္း အေရးဆိုလာေသာ္လည္း မင္းတရားၾကီးက
လက္မခံေပ။အယုဒၶယျမိဳ႕တိုက္ပြဲတြင္ အေသခံတပ္သားမ်ားျဖင့္တိုက္သည့္တိုင္ ရဲမက္ ၁၀၀၀၀
ေက်ာ္က်သည္။ေနာက္ဆံုးတြင္ မင္းတရားၾကီးလည္း အၾကံျဖင့္ ပထမအၾကိမ္
ယိုးဒယားတိုက္စဥ္က ဖမ္းေခၚလာသည့္ ယိုးဒယားအမတ္ၾကီး ေၾသာက္ျဗစကၠိ ကိုသစၥာေပးျပီး
ျမိဳ႕တြင္းသို႔၀င္ေစကာ အခ်ိန္းအခ်က္ေပး၍ ျမိဳ႕တံခါးကိုဖြင့္ေစသည္။သို႔ျဖင့္
တိုက္၍မက်ႏိုင္ေသာျမိဳ႕ ဟုေၾကာ္ၾကားလွသည့္ အယုဒၶယပူရ သည္
ဘုရင့္ေနာင္လက္သို႔က်ဆင္းရေတာ့သည္။အမတ္ၾကီး ေၾသာက္ျဗစကၠိကို ဂတိအတိုင္း
ပိႆေလာက္ကိုစားရန္ေပးေသာ္လည္း အမတ္ၾကီးက ျငင္းဆန္သျဖင့္ ဗညား ဘြဲ႔ေပးကာ
ဒဂံုကိုစားေစသည္။ ယိုးဒယားဘုရင္အျဖစ္ သစၥာခံ ပိႆေလာက္စားအား
ၾသယားဓမၼရာဇာ(မဟာဓမၼရာဇာ)ဘြဲ႕ျဖင့္ တင္ေျမွာက္သည္။ ၾသယားဓမၼရာဇာ၏ သား
နာေရစြမ္(ေနာင္တြင္ ျဗနရာဇ္) အား ဟံသာ၀တီသုိ႔ေခၚကာ မိမိေသြးသားရင္းခ်ာကဲ့သို႔
ေျမွာက္စားသည္။
လင္ဇင္း (၁၅၇၀)
လင္းဇင္းမင္း ျဗစဲစစ္ မျငိမ္မသက္ရွိျပန္သျဖင့္ တပ္အခ်ိဳ႕ကိုေစလႊတ္ျပီး ႏွိမ္ႏွင္းရာ
လင္းဇင္းမင္းေျပးေလသည္။
လင္းဇင္းမင္းေျပးေလသည္။
သီရိလကၤာ
ထူးျခားမႈတစ္ရပ္မွာ ၁၅၇၅တြင္ ဟံသာ၀တီရွိ ဘုရင့္ေနာင္အား သီရိလကၤာမွ ဓမၼပါလမင္းက
မိမိတိုင္းျပည္၊လူမ်ိဳးႏွင့္ ဘာသာသာသနာကို ကုလားေက်းမင္းတို႔က
ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးသျဖင့္ အကူအညီေတာင္းခံလာျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
မင္းတရားၾကီးလည္း မိမိတပ္မ်ားမွ လူမ်ိဳးအစုအလိုက္ လက္ေရြးစင္စစ္သားမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ျပီး
မခုတ္မရွ၊ ေသြးမထြက္ေအာင္ပင္စြမ္းသည့္ စစ္သည္တို႔ကို သေဘၤာျဖင့္တင္ကာ
အကူအညီေပးေစသည္။ထိုစစ္သည္တို႔လည္း သီရိလကၤာ ေရာက္လွ်င္ လူအမ်ားေရွ႕၌
အရက္ေသာက္လွ်င္ သားငါးအရွင္ျဖင့္ စားေသာက္ျခင္း၊မိမိတို႔အခ်င္းခ်င္း ထိုးခုတ္ျပျခင္း
(ထိုသို႕ထိုးခုတ္ရာတြင္ ဓါးျပီး၊လွံျပီးသူအခ်င္းခ်င္းျဖစ္သျဖင့္ ရွနာၾကျခင္းမရွိေပ)တို႔ကို
ျပဳလုပ္ျပေလသည္။ထိုအခါ သီရိလကၤာမင္း ၏ရန္သူမ်ားလညးေၾကာက္ရြံသျဖင့္
အညံ့ခံၾကသည္။သို႔ျဖင့္ သီရိလကၤာတြင္ သာသနာေတာ္ ဆက္လက္ထြန္းလင္းေစရန္
ကူညီေပးခဲ့ေလသည္။
မိမိတိုင္းျပည္၊လူမ်ိဳးႏွင့္ ဘာသာသာသနာကို ကုလားေက်းမင္းတို႔က
ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးသျဖင့္ အကူအညီေတာင္းခံလာျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
မင္းတရားၾကီးလည္း မိမိတပ္မ်ားမွ လူမ်ိဳးအစုအလိုက္ လက္ေရြးစင္စစ္သားမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ျပီး
မခုတ္မရွ၊ ေသြးမထြက္ေအာင္ပင္စြမ္းသည့္ စစ္သည္တို႔ကို သေဘၤာျဖင့္တင္ကာ
အကူအညီေပးေစသည္။ထိုစစ္သည္တို႔လည္း သီရိလကၤာ ေရာက္လွ်င္ လူအမ်ားေရွ႕၌
အရက္ေသာက္လွ်င္ သားငါးအရွင္ျဖင့္ စားေသာက္ျခင္း၊မိမိတို႔အခ်င္းခ်င္း ထိုးခုတ္ျပျခင္း
(ထိုသို႕ထိုးခုတ္ရာတြင္ ဓါးျပီး၊လွံျပီးသူအခ်င္းခ်င္းျဖစ္သျဖင့္ ရွနာၾကျခင္းမရွိေပ)တို႔ကို
ျပဳလုပ္ျပေလသည္။ထိုအခါ သီရိလကၤာမင္း ၏ရန္သူမ်ားလညးေၾကာက္ရြံသျဖင့္
အညံ့ခံၾကသည္။သို႔ျဖင့္ သီရိလကၤာတြင္ သာသနာေတာ္ ဆက္လက္ထြန္းလင္းေစရန္
ကူညီေပးခဲ့ေလသည္။
နန္းသစ္၊ျမိဳ႕သစ္မ်ား
၁၅၇၆ တြင္စီစဥ္သည့္အတိုင္း နန္းသစ္တည္ျပီး ကေမာၻဇသာဒီ နန္းေတာ္ဟု သမုတ္သည္။
ထိုေနာက္ျမ၀တီ၊ကေလးျမိဳ႕မ်ားကိုလည္းတည္သည္။ထိုျမိဳ႕မ်ားမွာ စစ္ေရး၊လံုျခံဳေရးအတြက္
တည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သကၠရာဇ္ ၉၄၃၊တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ေန႔တြင္
ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီးနတ္ရြာစံေလသည္။(၁၀၊ ေအာက္တိုဘာ၊ ၁၅၈၁ခုႏွစ္)
ထိုေနာက္ျမ၀တီ၊ကေလးျမိဳ႕မ်ားကိုလည္းတည္သည္။ထိုျမိဳ႕မ်ားမွာ စစ္ေရး၊လံုျခံဳေရးအတြက္
တည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သကၠရာဇ္ ၉၄၃၊တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ေန႔တြင္
ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီးနတ္ရြာစံေလသည္။(၁၀၊ ေအာက္တိုဘာ၊ ၁၅၈၁ခုႏွစ္)
ရည္ညႊန္းကိုးကား
ေစာမင္းျဖဴ ( လက္နက္ႏိုင္ငံေတာ္မ႐ွိတဲ့ ဧကရာဇ္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၅၇) ) သို႕....။
No comments :
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.