ကရင့္ရုိးရာဓေလ့ပြဲေတာ္မ်ား

ကရင္လူမ်ိဳးတုိ ့၏ ေရွးဘုိးဘြားဘီဘင္မ်ားသည္ ၀ိညာဥ္ကုိယုံၾကည္ၾကသည္။ ၀ိညာဥ္လိပ္ျပာသည္ လူ၏ခႏၶာကုိယ္တြင္ပူးကပ္မွီတြယ္ေနၿပီးလိပ္ျပာၽႏွင့္အတူရွိေသာသူ သည္ က်န္းမာသည္၊ သန္စြမ္းသည္၊ စိတ္ဓါတ္ၾကံခုိင္မႉရွိသည္ဟု ယုံၾကည္ၾက၏။

ထုိ႔အတူသစ္ပင္သီးႏွံတုိ႔တြင္လည္း၎တ႔ုိကုိကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေသာ၀ိညာဥ္ရွိသည္ဟု ယုံၾကည္ၾကသည္။ တနည္းအားျဖင့္ အပင္တုိ ့ကုိေစာင့္ေရွာက္ေသာ နတ္ဟုဆုိနိဳင္ေသာ ရုကၡစုိးနတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္တုိ ့ရွိသည္ဟု ယုံၾကည္ၾက သည္။ ထုိနည္းအတူ ေတာင္ယာတြင္ ေတာင္ယာကုိ ေစာင့္ေရွာက္ေသာနတ္၊ လယ္ေျမကုိ ေစာင့္ေရွာက္ေသာနတ္မ်ားအျပင္ လူေနအိမ္တြင္ အိမ္ကုိေစာင့္ေရွာက္ေသာနတ္ဟူ၍ ရွိသည္ကုိ ယုံၾကည္ၾကသည္။

ကရင္၏ မူလဇာစ္ျမစ္ (၃)

ကရင္၏ မူလဇာစ္ျမစ္

 (၃) ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္ (၃) သုေတသနစာတမ္း ေစာေဖာ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) karen-womanျမစ္ႏွစ္မႊာ ျမစ္၀ွမ္းေဒသ၏ ထူးျခားခ်က္မွာ သမိုင္း သုေတသီႏွင့္ ပညာရွင္အမ်ားက လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ စတင္ရာေဒသ Cradle of Civilization ႏွင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔၏ ေျမပံု Dust heap of the nations ဟု အသိအမွတ္ျပဳ ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (Lands and peoples vol III, The grower society) page 217, In the garden of Eden, Mesopotamia, … has been called the Cradle of cilivation “because here the humen race is thought to have had its beginning and it has also been formed the dust heap of the nations” because the ruins of mighty empires or ancient times are buried under its sunbaked soil.) ကမၻာဦးက်မ္းတြင္လည္း လူကိုစတင္ရာ “ဧဒင္ဥယ်ာဥ္” ဆိုသည္မွာလည္း ဤေဒသကို ေဖာ္ညႊန္းလွ်က္ ရွိသည္။ အထက္တေနရာတြင္ ေဖာ္ျပထားသကဲ့သို႔ ဆီးမိုက္၊ ဟန္းမိုက္၊ အာရိယန္ စသည့္ အသားျဖဴ လူမ်ိဳးတို႔သည္ ဤေဒသႏွင့္ ဤပတ္၀န္းက်င္တြင္ပင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ထိုနည္းတူ အတည္တက် ေနထိုင္ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးကို လုပ္ကိုင္ၾကေသာ ယဥ္ေက်းသည့္ မြန္ဂို အသား၀ါ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားကိုလည္း ဤေဒသတြင္ပင္ ေတြ႕ရသည္။ (Pratical knowledge for all by Sir John Hammerton, page 67, The begeinning of history, 1st column, While on the lower Euphreates there are another group doscribed as Mongolian.) ထူးျခားသည္မွာ ဤမြန္ဂို လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ယူဖေရးတီးျမစ္၏ ေအာက္ျမစ္၀ပိုင္း (Lower euperates) တြင္ အေျခခ်ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမစ္ညွာပိုင္းႏွင့္ ျမစ္၀ပိုင္းကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ျမစ္၀ပိုင္းသည္ ႏႈန္းေျမမ်ားရွိ၍ ေျမၾသဇာ ေကာင္းသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး ပို၍ ေအာင္ျမင္မည္သာ ျဖစ္သည္။ ေျမၾသဇာ ေကာင္းေသာ ေနရာကို ေနရာယူထားျခင္းသည္ အျခားသူမ်ားထက္ ေစာစြာေရာက္ရွိျခင္း (သို႔) အျခားသူမ်ားထက္ အင္အားေကာင္းျခင္းဟု အဓိပၸါယ္ ယူရန္ရွိသည္။ ထိုေနရာတြင္ အေျခခ်ေသာ မြန္ဂို အသား၀ါမ်ားသည္ မလြဲမေသြ ယဥ္ေက်းလာရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ေရွးေရွးအခါက အာရွအလယ္ပိုင္း စတက္ (Steppeg) ျမက္ခင္းက်ယ္ တျပင္တခြင္တြင္ သြားလာေနထိုင္ေသာ မြန္ဂိုအႏြယ္သည္ ျမစ္ႏွစ္မႊာ ျမစ္၀ွမ္းေဒသသို႔ ယဥ္ေက်းလာ၍ ေရာက္လာျခင္း မဟုတ္ဘဲ ေရာက္လာၿပီးမွ ယဥ္ေက်းသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ တိရိစၧာန္မ်ားကို အာရွတိုက္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ေမြးျမဴခဲ့ၾကမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အတည္တက် မေနခဲ့သျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလည္း လုပ္ႏိုင္ခဲ့မည္ မဟုတ္ေပ။ ယခုမူ ယူဖေရးတီး၏ ျမစ္၀ပိုင္း ေျမၾသဇာ အေကာင္းဆံုး ေနရာသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီးျဖစ္၍ ယဥ္ေက်းမႈသည္လည္း တိုးတက္လာရမည္မွာ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္သည္။ မြန္ဂို လူမ်ိဳးတြင္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကို ေလ့လာေသာအခါ … ၁။ တာတာ (Tartar) ၂။ ေနမဲန္ (Naimans) ၃။ ခါဂစ္ (Kirghiz) ၄။ ၀ီဂူး၀ါး (Uighurs) ၅။ ဟန္း (Huns) ၆။ ကစ္ပ္ကက္ (Kipchaks) ၇။ ကေရ (Karaits) စသျဖင့္ သိရသည္။

ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္ (၂)

ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္

 (၂) ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္ (၂) သုေတသနစာတမ္း ေစာေဖာ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) karen-manကမၻာ့လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ား ကမၻာ့သမိုင္း စတင္ျဖစ္ေပၚမႈ The Beginning of History ကို ျပန္၍ ေလ့လာမည္ ဆိုပါက လူမ်ိဳးႀကီး ၃ မ်ိဳးကို ေတြ႕ရေပမည္။ ၎တို႔မွာ ၁။ အသားမည္း အႏြယ္ Negaroid နီဂရြိဳက္ ၂။ အသားျဖဴ အႏြယ္ Europoid ယူ႐ိုပြိဳက္ ၃။ အသား၀ါ အႏြယ္ Mongoloid မြန္ဂိုလြိဳက္ တို႔ ျဖစ္ပါသည္။ နီဂရြိဳက္ အႏြယ္၀င္မ်ားမွာ အာဖရိကတိုက္ဖက္သို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ၿပီး ကင္းယန္း၊ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယန္း၊ ဇင္ဘာေဘြးယန္း စသျဖင့္ အာဖရိက လူမ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ပင္လယ္ သမုဒၵရာကို ျဖတ္၍ အေရွ႕အိႏိၵယ ကြၽန္းစုဘက္ ေတာင္ကြၽန္းမ်ား အထိပင္ ပ်ံ႔လြင့္ ေရာက္ရွိၾကေပသည္။ ယူ႐ိုပြိဳက္ အႏြယ္၀င္မ်ားမွာ အာဖရိကတိုက္ ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ဥေရာပတိုက္သို႔ ေရာက္ရွိသြားၾကသည္။ ထင္ရွားသည့္ ေရွးဦးမ်ိဳးႏြယ္မ်ားမွာ ဆီးမိုက္၊ ဟန္းမိုက္၊ အာရိယန္ စသည္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ အာရိယန္မ်ားသည္ အိႏၵိယျပည္သို႔ပင္ ေရာက္ရွိၾကသည္။ ၎ယူ႐ိုပြိဳက္မ်ားကို Compton’s Encyclopedia စြယ္စံုက်မ္း အတြဲ S.(K.L) စာမ်က္ႏွာ 98-A တြင္ ပါရွိေသာ Language Family Tree ေခၚ ဘာသာစကား မိသားစုတြင္ ထင္ရွားစြာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ မြန္ဂိုလြိဳက္ ေခၚ အသား၀ါ အႏြယ္မ်ားသည္ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ အာရွတိုက္ဘက္သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕လာၾကသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အသား၀ါ အႏြယ္၀င္ျဖစ္ေၾကာင္း သမိုင္းသုေတသီမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မ်ားက လက္ခံထားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသား၀ါ အႏြယ္ မြန္ဂိုလြိဳက္ကို သီးျခား ေလ့လာရန္ လိုပါသည္။ မြန္ဂိုလြိဳက္ ေခၚ အသား၀ါ အႏြယ္ အသား၀ါ အႏြယ္၀င္ မြန္ဂိုလူမ်ိဳးမ်ားကို ေလ့လာရာတြင္ ရႏိုင္ေသာ အေျခအေနအရ လုိရင္းအခ်က္ကိုသာ တင္ျပပါမည္။ ကမၻာႀကီးကို ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္မ်ားက သက္ဦးကပ္ (Palaeozoic or Primary Era)၊ သက္လယ္ကပ္ (Mesozoic)၊ သက္ေႏွာင္းကပ္ (Cenozoic Era)၊ စတုတၳကပ္ (သို႔) ႏွင္းခဲေခတ္ (Quarternary Era or Glacial Age) ဟူ၍ ေခတ္ ၄ ေခတ္ ခြဲ၍ ေလ့လာၾကပါသည္ (အေျချပဳ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမိုင္း ပ-တြဲ၊ စာ ၃၇-၅၅)။ သက္ဦးကပ္ကို လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း သန္းေျခာက္ရာ (၆၀၀ သန္း) ခန္႔က စတင္ခဲ့ၿပီး စတုတၳကပ္ ေခၚ ႏွင္းခဲေခတ္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္တသန္း (၁ သန္း) က စတင္ခဲ့သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ (ဤေခတ္မ်ား အေၾကာင္းကို အၾကမ္းဖ်င္း ေလ့လာလိုပါက ရန္ကုန္တိရိစၧာန္ ဥယ်ာဥ္ သဘာ၀ သမိုင္း ျပတိုက္တြင္ ေလ့လာ ႏိုင္ပါသည္။) လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္တသန္း (၁ သန္း) က စၿပီး လူသားမ်ား စတင္ေပၚထြန္းခဲ့သည္ဟု သမိုင္း သုေတသီမ်ားက ယူဆၾကသည္။

ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္

ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္ ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္ (၁) သုေတသနစာတမ္း ေစာေဖာ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) karen-womans-costumeနိဒါန္း ကမၻာေပၚတြင္ လူမ်ိဳးတိုင္း၏ မူလဇာစ္ျမစ္တိုင္းသည္ ၀တၳဳဆန္ဆန္၊ စိတ္ကူးယဥ္ ဆန္ဆန္သာ ျဖစ္ၾကၿပီး မည္သူမွ် အတိအက် ေဖာ္ျပျခင္း မျပဳႏုိင္ၾကေပ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးတို႔သည္ မိမိတို႔ ဘုရင္ကို “ေနနတ္” မွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကၿပီး မိမိတို႔ လူမ်ိဳးကိုလည္း “ေနနတ္အႏြယ္” မ်ားဟု ယူဆ ၾကသည္။ ထိုနည္းတူ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ မူလဇာစ္ျမစ္ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ အမ်ိဳးမ်ိဳး ယူဆ ေျပာဆိုၾကေပသည္။ အခ်ိဳ႕က ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တိဘက္ လူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တ႐ုတ္ျပည္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းမွ ဆင္းသက္လာၾက ေသာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ကရင္လူမ်ိဳးသည္ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟု ေခၚေသာ ဤႏိုင္ငံ၏ မူလ တိုင္းရင္းသား (aborgine) ဟု ဆိုၾက၏။ (Judson of Burma, by professor B.R. Pearn, page 79)။ တဖန္ အခ်ိဳ႕ကလည္း ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဆီးမိုက္ မ်ိဳးႏြယ္ႀကီးမွ ဟီဘ႐ူးေခၚ ေဟၿဗဲ အႏြယ္၀င္ ၁၂ မ်ိဳးထဲမွ ေပ်ာက္ဆံုးသြားေသာ ေလ၀ိ အႏြယ္ျဖစ္သည္ဟု အေထာက္အထားႏွင့္ အခိုင္အမာ ဆိုၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ မူလဗီဇႏွင့္ မူလဇာစ္ျမစ္ကို အရွိကို အရွိအတိုင္း ေဖာ္ထုတ္ရမည္မွာ သမိုင္းေပး တာ၀န္ တရပ္သာ ျဖစ္ေပသည္။ ကရင္ဟူေသာ အမည္ ကရင္ဟူေသာ အမည္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳး ယူဆ ေျပာဆိုၾကသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ သိရသည္မွာ အမည္တခုကို ေခၚတြင္ရာ၌ အေၾကာင္းတခုခုကို အစြဲျပဳ၍ ေခၚေလ့ရွိၾကသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဆူးမား (Sumer) လြင္ျပင္တြင္ အေျခခ် ေနထိုင္သည့္ လူမ်ိဳးမ်ားကို ဆူမားရီးယန္း ဟု ေခၚၾကသည္။ အကၠၿမိဳ႕ကို ထူေထာင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးကို အကားဒီးယန္း ဟု ေခၚၾကသည္။ အေမရိကတိုက္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးကို အေမရိကန္ ဟု ေခၚၾကသည္။ ထုိနည္းတူစြာ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း မိမိတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ထူးျခားေသာ အေၾကာင္းအရာ တခုခုအေပၚ မူတည္၍ ေခၚတြင္သည္လားဟု ယူဆစရာ ရွိပါသည္။ ယခင္က ေရးသားခဲ့ေသာ ကရင္၏ မူလဇာစ္ျမစ္ ပထမပိုင္းတြင္ မြန္ဂိုလူမ်ိဳးမ်ား အေစာဆံုး အေျခခ် ေနထိုင္သည္ဟူ၍ သမိုင္းသုေတသီမ်ား သိရွိလာသည့္ မက္ဆိုပိုေတးမီးယား ေဒသမွ ပါရွန္ ပင္လယ္ေကြ႕ထဲသို႔ စီး၀င္ေသာ “ကရန္ျမစ္”ကို အစြဲျပဳေခၚျခင္း ျဖစ္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းရွိေၾကာင္း ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကို တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ ဟစ္ေဆာ့ ေခၚ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးသည္ ၎တို႔ကိုယ္ကို ဟစ္ေဆာ့ဟု ေခၚၾကျခင္း မဟုတ္ဘဲ အီဂ်စ္လူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔အား ေခၚေသာ အမည္ျဖစ္သည္။ အီဂ်စ္ဘာသာစကားျဖင့္ ဟစ္ေဆာ့၏ အဓိပၸါယ္မွာ ႏိုင္ငံျခားသား အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ဟု အဓိပၸါယ္ ရသည္။

ခ်င္း လူမ်ဳိးတို႕၏ သမိုင္းရာဇာ၀င္ အက်ဥ္း

ခ်င္း သမိုင္း ခ်င္းဟူေသာ အမည္နာမ : ခ်င္းဟူေသာ အမည္နာမကို အစဦးကတည္းက ခ်င္းတို႕ကိုယ္တိုင္ႏွင့္ အနီးပတ္၀န္းက်င္ရိွ ကခ်င္လူ မ်ဳိး၊ ရွမ္းလူမ်ဳိး၊ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားက ေခၚဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ခ်င္းလူမ်ဳိးတို႕၏ ခ်င္းလူမ်ဳိးဆိုင္ရာ ႏႈတ္ရာဇ၀င္တြင္ ခ်င္းႏွင့္ ကခ်င္သည္ ေမြးခ်င္းညီအကိုမ်ားျဖစ္ၾကျပီး တရုတ္ျပည္မွတဆင့္ ဟူေကာင္းေတာင္ၾကားမွသည္ ဗမာျပည္ထဲသို႕၀င္ေရာက္လာခဲ့စဥ္က ညီျဖစ္ သူ ကခ်င္သည္ အေလးသြားေနခိုက္ အကိုျဖစ္သူ ခ်င္း သည္ ညီကို မေစာင့္ပဲ ဆက္လက္ခရီးႏွင္ၿပီး လမ္းခရီးတြင္ ေတာငွက္ေပ်ာပင္ကို ခုတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ညီျဖစ္သူ က အကုိ ျဖတ္ခဲ့ေသာ ငွက္ေပ်ာအူတိုင္ အေတာ္အတန္ ထြက္လာသည္ကို ၾကည့္ျပီး အကို႕ကို မီွနိုင္ ေတာ့မွာ မဟုတ္ဟု ဆိုျပီး ကခ်င္ျပည္တြင္ ေနရစ္သြားခဲ့သည္။ အကိုျဖစ္သူ၏ ေျခရာ ကိုၾကည့္ျပီး Khang (ေျခရာ)ဟု ေခၚဆိုခဲ့သည္။ ကခ်င္တို႕သည္ အိမ္ေဆာက္လွ်င္ အိမ္ေရွ႕ခန္းတြင္ အခန္းတခုသီးသန္႕ ဖဲြ႕စည္း ခဲ့ၾက သည္။ အဓိပၸါယ္မွာ အကိုျဖစ္သူ ျပန္လာလွ်င္ ေနထိုင္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္။ စာေရးဆရာ (G.H luce)က ဗမာႏွင့္ သက္၊ ရွမ္းစသည္တို႕ စစ္ျဖစ္စဥ္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားနွင့္ မိတ္ဖဲြ႕ ဆက္ဆံဘြယ္ရိွခဲ့ၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ခ်င္းဆို သည္မွာ က်ေနာ္ တို႕ဗမာႏွင့္ အခ်င္းခ်င္း၊ သူငယ္ ခ်င္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုရာမွ ခ်င္းျဖစ္ လာသည္ဟု ဆိုသည္။ ၁၅၅၄ ခုနွစ္၊ မဏိပူရ္ မွတ္တမ္းတြင္ ခ်င္းတို႕ကို ကူကီးဟုေရးသားထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ Carry & Tuck ၏ မွတ္တမ္းအရ ခ်င္းအမည္နာမသည္ တရုတ္ဘာ သာစာကား “လူ”ဟု အဓိပၸါယ္ရသည့္ Jim or Jen ကို ဗမာလူမ်ဳိးမ်ား က“ခ်င္း”ဟု အသံထြက္ ေခၚဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္သည္ ခ်င္းတို႕ ေနထိုင္ ရာေဒသ ျဖစ္သည့္အတြက္ ခ်င္းတြင္းဟု ေခၚဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ ၁၁ ရာစုမတိုင္မီွ ဗမာ့ ေက်ာက္စာ မ်ားတြင္ ခ်င္းအမည္ နာမကို ရွင္းလင္းစြာ အသံုးျပဳခဲ့ သည့္ အေထာက္ အထားခိုင္မာစြာ ေတြ႕ရိွႏုိင္သည္။ ၁၈၉၆ ခုႏွစ္ ျဗိတိသွ်က သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းမျပဳမီွ Chin-Kuki Lingustic People ဘာသာစကား ေလ့လာေသာ သုေသသီမ်ားက ခ်င္း Chin သတ္ပံုအေျပာင္းအလဲကို Khyeng, Khang, Khlang, Khyang, Khyan, Kiayn, Chiang, Chi’en, Chien ဟူ၍ ဆုုိၾကသည္။ ေအဒီ ၁၇၈၃-၁၇၉၆ အတြင္း ဗမာျပည္တြင္ ကာသိုလိပ္ မစ္ရွင္အျဖစ္ ေရာက္ရိွလာေသာFather Sangermomo က ခ်င္းကို Chien အျဖစ္ေပါင္းျပီး Chin Hill ကို Chien Mountain ဟု မွတ္တမ္းတင္ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္တြင္ ရိွတ္စပီးယားကမူ ခ်င္းကို Kiayn ဟူ၍၎၊ ၁၈၂၄-၁၈၂၆ ခုႏွစ္ပထမအဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္အတြင္း Histroy of Burma ျပဳစု သည့္ စာေရးဆရာ Phayer က ခ်င္းတြင္းကို Khyendweng ဟူ၍၎၊ ၁၈၉၁ တြင္ Major Hughes က ၎၏စစ္ေရးအစီရင္ခံစာတြင္ Chin ဟူေသာ စကားလံုးကို ပထမဆံုးအသံုးျုပခဲ့ သည္။ ထို႕ေနာက္ A.G.E New Land ကလည္း ၎၏စာ အုပ္တြင္ “ခ်င္း”ဟူ၍ ေရးသားခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ လ်န္မႈန္းဆာ ေခါင္းသည္ ခ်င္းတို႕ ခ်င္းျပည္ကို အေျခခ်ေနထိုင္ၾကရာတြင္ က်င္ေႏြး(Ciim Nuai)ေဒသတြင္ ေန ထိုင္ၾကသူ မ်ားကို ဇိုမီးခ်င္း၊ Locom ေဒသတြင္ ေန ထိုင္ၾကသူမ်ားကို Lusei၊ Lailun ေဒသတြင္ ေန ထိုင္ၾကသူမ်ားကို Lai မ်ဳိးႏြယ္မ်ား ျဖစ္လာၾက သည္ ဟုေရးသားခဲ့သည္။ လက္ရိွ ခ်င္းလူမ်ဳိး မ်ားအတြင္ ဇိုမီး၊ လိုင္မီး၊ အရိႈ၊ ခ်ဳိး၊ ဇို စ သည့္ အမည္ နာမမ်ား မေပၚေသးမီ ခ်င္း အမည္သည္ အမ်ဳိးသား အမည္ျဖင့္ ရပ္တည္ျပီးျဖစ္ေၾကာင္း Religion and Politics among the Chin People စာအုပ္တြင္ အခိုင္အမာ ေရးသားခဲ့သည္။ ကုလသမဂၢ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ DPI/1316-03025 November 1992-9M အရ ခ်င္းလူမ်ဳိးသည္ ျမန္မာနိုင္ငံ၊ အိနၵိယနိုင္ငံနွင့္ ဘဂၤလားေဒရွ့္နိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပန္႕ႏွံ႕ေနထိုင္ၾကျပီး

Kachin Soldiers

 

ေရွးေခတ္ ကခ်င္ လူမ်ဳိးတို႕၏ ပံုရိပ္မ်ား

ကခ်င္ျပည္နယ္ ထြက္ပယင္းအေၾကာင္းအနည္းအငယ္

ကခ်င္ျပည္နယ္ထြက္

 ပယင္း အထည့္မွာ အေကာင္ေလးေတြ႕ပါတယ္ ျခင္၊ ပ်ား၊ ပုရြက္ဆိတ္၊ ပင့္ကူ၊ သစ္ပင္ကသစ္စေလးေတြ လည္းပယင္းထဲမွာ ရွိေနတတ္ပါတယ္၊

 ပယင္းကို ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား အျမတ္တနိုးနဲ႕လက္၀တ္ရတနာအျဖစ္လုပ္ျပီး ၀တ္ဆင္ၾကပါတယ္၊ ပယင္းကို ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ၾကီးနား အေနာက္ေျမာက္ဘက္၊

လီဒိုလမ္းတစ္ေလ်ာက္မွာ အမ်ားဆံုးေတြရွိနိုင္ပါတယ္၊ ၀ါရာဇြပ္၊ နန္းျဖဴ၊စတဲ့ တနိူင္းလမ္းေဘးက ရြာေတြမွာတူးေဖာ္ၾကပါတယ္၊

ပယင္းကို ေျမၾကီးေအာက္ေပ (၂၀၀-၃၀၀)ေလာက္မွာ ရွာေဖြတူးေဖာ္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊

 ေျမတြင္းထဲမွာ ပယင္းကိုေတြရွိျပီးဆိုရင္၊

ဒီအတိုင္း သယ္ေဆာင္လာျပီး အေပၚကိုတင္လာလို႕လည္း မျဖစ္ပါဘူး ဒီအတိုင္း သယ္ေဆာင္လာရင္ အေပၚမေရာက္ခင္ ပယင္းဟာ အက္ကြဲေၾကာင္းေတြ ထလားျပီး ပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္ ေက်ာက္ေလာက အဆိုအရ အနာမ်ားသြားတာေပါ့၊

 အေပၚကေလပိအားေၾကာင္း ကြဲအက္တာေတြ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါသည္။